Vefa her kimseden kim istedim andan cefa gördüm Kimi kim bi-vefa dünyada gördüm bi-vefâ gördüm
Fuzuli
(Kimden vefa beklediysem ondan cefa gördüm. Bu vefasız dünyada kimi gördüysem vefasız gördüm.)
Kara cümle: matematikte dört işlem.
Afur tafura gelmemek: gurur ve kibir satanı sevmemek.
Ağır ezgi/endam, fıstıki makam: yavaş ve dengeli, kendini sıkmadan.
Bağdat harap: Mide bomboş, karnım aç.
Dil uzadur bahsile ol arız-i handäna şem' Od çıkar ağzından itmez mi hazer kim yane şem'
Nola gayret ateşi bağrum eritse mum tek
Bu ne sözdür kim demişler ârız-ı cânâne şem'
Doğrular ile gez ki seni ser- bülend ide
Eğriler ile eyleme elbette imtizac
Sevgiliden bir parça sevgi alıp bana verenler,
Buna karşılık canımı alıp sevgiliye verdiler.
Bizim tavuk bir yumurta yumurtlar, yedi mahalle duyar; elin kısrağı küheylân doğurur, hiç sesi çıkmaz.
Fuzûlî, su kasidesinde dostlarına, sevgilinin elini öpme arzusuyla ölürsem toprağımdan çanak yapın, yarim ondan su içsin der.
Elini öpme arzusundan ölüp, yarin, onun toprağından yapılan çanaktan su içmesiyle hem elini hem dudaklarını öpmüş olacak yani...
.
Dest-bûsi arzûsuyla ger ölsem dostlar
Kûze eylen toprağım sunun anınla yâre su
Cim karnında bir nokta:
1- Hiçbir bilgisi olmayan, cahil
2- Beceriksiz, acemi, toy.
Fare deliğine sığmamış, bir de kuyruğuna kabak bağlamış.
Nasıl yok? Aşksız kalp olur mu?
"Âşık, yüz bulmayan adamdır."
"çok bilen çok yanılır"
"Başım cünûnunu, ruhum gurûrunu gizler"
Ben dudağına arzuluyum zâhid kevser suyuna talib olmuş. Nitekim doğrudur da. Sarhoş olan şarap,akıllı olan su içer.
Men lebüñ müştâkıyam zühhâd kevser tâlibi
Nitekim meste meyiçmek hoş gelir huşyâre su
Elifi görse mertek sanır: Hiç okumamış ve eğitilmemiş, cahil.
Fuzûli'nin Türkçe Divanı'nın önsözünde şöyle diyor: İlimsiz şiir temelsiz duvar gibidir, temelsiz duvar da değersizdir.
Beni cândan usandırdı cefâdan yâr usanmaz mı
Felekler yandı âhımdam murâdım şem'i yanmaz mı
