işletme ile ilgili sözler

Kendi kültürü, kendi kurumları ve kendi dünya görüşünün diğerlerinkinden daha üstün olduğunu düşünen Batı Doğu’nun da bu tecrübelerden faydalanması gerektiği fikrini savunmaktadır. Bu doğrultuda sömürgeci Batı sömürge altına aldığı toplumlara kendi dilini, kendi dinini ve kendi yaşam tarzını empoze ettiği görülmektedir. Batı emperyalizmi Öteki’ne ait

toprakları kendi çıkarlarına göre yönetme, hükmetme ve işletme tasarrufunda bulunmuş ve bunu da ”uygarlaştırma” olarak nitelemiştir.

Medeniyet kavramının kullanımının sadece Batı için geçerli olduğunu savunan Charles qurrier’e göre medeniyet ”Avrupa uluslarının mevcut olduğu belirli toplumsal yaşam dönemine” uygulandığını düşünmektedir

(Schnerb, 1961: 99). Batı medeniyeti ”zirve” olarak görülmektedir. Hristiyanlık ve akılcıhğa kapılmış Avrupa kültürleri, medeniyetin mutlaklığını, insanın evriminin en üst' seviyesini temsil ettiği fikri ortaya atılmıştır (Girardet, 1972: 139)

“İnsanların çoğunluğu yeterince toprağa ve malzemeye sahip değil ama kendi ihtiyaçları olan şeyleri üretmek istiyor. O zaman, sahip oldukları tek şeyi - çalışma yeteneklerini - iş sahiplerine satmak zorundalar. Emek gücümüz bir kez satıldı mı işverenlerin malı haline geliyor. Pek çoğumuzun yaşamak için bir başkası için çalışmaktan başka seçeneği

bulunmadığından, işverenlerle son derece eşitsiz bir ilişki içine giriyoruz. İlişkinin eşitsiz oluşu, işverenlere üretimi kendi işlerine gel-diği şekilde örgütleme imkanı veriyor. Bu sayede, bizi kendilerine bu iş için yaptıkları masrafların üzerinde bir artı üretecek şekilde
uzun saatler boyunca çalışmaya mecbur edebiliyorlar. Mal sahibi onlar olduğu için bu

artı ürün onlarındır, ve bu artı ürünü sattıkları zaman, karşılığında aldıkları para, istedikleri gibi kullanacakları karlarıdır. Bu karın, paralarını ve işletme hünerlerini çalıştırmanın
adil karşılığı olduğunu iddia ederler.

Ama karın esas kaynağı

bizim zorlu çalışmamızdır.”

Fred Magdoff

Amazon ve dijital sistemlere dayalı pek çok işletme gibi, Uber” in nihai hedefi de insan işçilerin yerine makineleri geçirmektir. Şimdiden kendi sürücüsüz araç programını geliştiren Über'in ürün müdürü, çalışanların birçoğunun huzursuz olduğu göz önünde bulundurulursa, şirketin uzun vadede ayakta kalmak için ne yapacağı sorusuna verdiği kısacık cevapta bunu

açıkça ifade etmiştir: “Eh, nihayetinde hepsinin yerini robotlar alacak.” Amazon işçilerinin başına gelenler eninde sonunda herkesin başına gelecek.

Şirketler teknolojinin anlaşılmazlığını genel nüfusa ve gezegenin kendisine karşı da kullanıyorlar.

Köy Enstitüleri Programına göre öğretilen dersler üçe aynlır:

1. Kültür Dersleri:
(Türkçe, Tarih, Coğrafya, Yurttaşlık Bilgisi, Matematik, Fizik, Kimya, Yabancı Dil, El Yazısı, Resim lş, Beden Eğitimi ve Milli Oyunlar, Müzik, Askerlik, Ev İdaresi ve Çocuk Bakımı, Öğretmenlik Bilgisi, Zirai İşletme Ekonomisi ve Kooperetifçilik)

2. Tarım

Dersi ve Çalışmaları:
(Tarla Tarımı, Bahçe Tarımı, Sanayi Bitkileri Tarımı, Zooteknik, Kümes Hayvancılığı, Arıcılık ve İpekböcekciliği, Balıkçılık ve Su Ürünleri, Tarım Sanatları)

3. Teknik Dersler ve Çalışmalar:
(Köy Demirciliği, Dülgerliği ve Yapıcılığı: kızlar için Köy Ev ve El Sanatları)

ABD'deki sendikalar, diğer sahalarda olduğu gibi, Amerikan karakterine uygun olarak pragmatik bir bakış açısıyla yapılanmışlardır. Bu itibarla kolektif pazarlık tatbikatına Avrupalı emsallerinden daha fazla tecrübi ve başarılı görünmektedir. Sendikalar daha ziyade gündelik ve maddi problemlerle meşgul olup diğer ülkelerdeki gibi ideoloji ve siyaset sahasına

kaymamışlardır. Amerikan sendikacılığı hâkim olan zihniyetin, amiyane tabirle peynir-ekmek davası gütmeyi şiar edinen bir işletme sendikacılığı olduğu iddia edilebilir.

Bir işletme yöneticisinde zekâ, az hata yapma, geniş görüş açısı, mantık, hafiza,
fizik ve moral güç, tahammül, hoşgörü, değişikliklere uyum gösterebilme, sorumluluk almaktan hoşlanma, olumlu sonuçları paylaşma, ortak karar alma kabiliyeti, birleştirme gücü ve insanları
sevme gibi doğuştan kazanılmış nitelikler yanında eğitim, öğretim ve tecrübe

sayesinde sonradan elde edilen bilgi, maharet ve yetenek birikimi gibi vasıfların da bulunması gerekir.

Para Piyasası Araçları

Yukarıda da belirtildiği gibi para piyasası kısa vadeli fon arz ve talebini içerdiğinden finansal araçlar en çok bir yıl vadeli olmaktadır. Bu araçların fiyat dalgalanmaları fazla olmadığından riskleri de düşüktür. Önemli para piyasası araçları şunlardır:

Hazine Bonosu

Hazine bonosu genellikle 3, 6, 9 ay vadeli

olarak ihraç edilen kısa vadeli bir borçlanma aracıdır. Üzerinde faiz kuponu yoktur. Başlangıçta iskontolu olarak satıldığından fiilen bir faiz kazancı söz konusudur. Hazine bonoları ülkemizde devlet iç borçlanma senetleri içinde yer almaktadır. Devlet iç borçlanma senetleri hamiline düzenlenmekte ve ihale yolu ile satılmaktadır. Hazine bonoları devletin borcu

sayıldığından ödenmeme riski yoktur. Bu nedenle hazine bonoları repo işlemlerinde kullanıldığı gibi banka ve kamu kuruluşlarında da bir güvence olarak tutulmaktadır.

Bu araç ayrıca vergi muafiyeti açısından da yatırımcının ilgisini çekmektedir, Diğer finansal araçların vergi oranı arttıkça hazine bonolarının çekiciliği artmaktadır Ayrıca bankaların

hazine bonosu tutmaları ile kredi arzı arasında da ters orantı bulunmaktadır. Kredi talebinin zayıf olduğu dönemlerde bankaların ellerinde tuttukları hazine bonosu miktarı artmaktadır.

Mevduat Sertifikası (Türkiye'de yok)

Mevduat sertifikası, vadeli olarak bankaya yatırılan mevduatlar karşılığında mevduat sahiplerine verilen hamiline yazılı bir

belgedir. Bu belgenin en önemli özelliği devredilebilir olmasıdır. Gerektiğinde tasarruf sahibi, vade sonunu beklemeden bu belgeyi bankaya devredip mevduatını geri alabilmektedir. Böylece hem vadeli mevduatın sağladığı faiz getirisinden, hem de vadesiz mevduatın sağladığı fonların kolayca aktarılması imkânından yararlanabilmekte, üstelik bu işlemleri gizli hesap şeklinde

yerine getirebilmektedir.

Mevduat sertifikaları; ciro edilebilenler ve ciro edilemeyenler olarak ikiye ayrılmaktadır.

Finansman Bonosu

Finansman bonoları, ihraççıların borçlu sıfatıyla düzenleyip sattıkları emre ya da hamiline yazılı bir kıymetli evraktır. Anonim ortaklıkları, özelleştirme kapsamına alınanlar dahil kamu iktisadi

teşebbüsleri ve mahalli idareler tarafından ihraç edilebilmektedir. Finansman bonolarının vadesi 30 günden az ve 360 günden çok olmamak üzere 30 gün ve katları şeklinde belirlenmektedir. Bonolar, vadenin dörtte birini geçmeyecek satış süresi içinde her gün belli bir değer üzerinden satılmaktadır. Çıkarılan finansman bonoları tamamen satılmadıkça ya da satılanlar

iptal edilmedikçe yeniden finansman bonosu ihraç edilemez.

Halka açık anonim ortaklıkların ihraç edebilecekleri azami finansman bonosu tutarı, onaylanmış son yıllık bilançoda görülen ödenmiş sermaye ve yedek akçeler ile yeniden değerleme değer artış fonunun toplamından toplam zararların düşülmesinden sonra kalan miktarı geçemez. Halka açık olmayan anonim

ortaklıkların ihraç edebilecekleri azami finansman bonosu tutarı hesaplanırken yedek akçeler dikkate alınmamaktadır.

Ayrıca finansman bonolarının halka arzının aracı kuruluşlar vasıtasıyla yapılması da zorunludur. Finansman bonolarının ikincil piyasada alım satımı serbesttir. Emre yazılı finansman bonolarının tedavülü için senedin arka yüzüne ciro

yapılması ve teslimi yeterli bulunmaktadır.

Geri Satın Alım Anlaşması (REPO)

Repo, menkul kıymetlerin belirli bir vade sonunda belirli bir fiyattan geri satın alınması koşuluyla yapılan bir anlaşmadır. Bir fon sahibi, bir aracı kuruluş ile repo sözleşmesi yaptığında satın aldığı menkul kıymetleri belirli bir fiyattan ve belirli bir vade sonunda

geri satmayı taahhüt etmektedir. Geri satın alım güvencesiyle menkul kıymet satarak fon temin eden (banka) açısından işlem repo niteliğinde olurken karşı taraf (fon sahibi) açısından ise ters repo olmaktadır. Merkez bankası da para politikası aracı olarak repo yapabilmektedir. Merkez bankası açısından tanım ise “geri satım vaadiyle alım” şeklindedir. Diğer bir

deyişle merkez bankası geri satın alım taahhüdü ile fon toplayabilmektedir.

Repoda vade tarafların isteğine göre belirlenmektedir. Ülkemizde repoda vade 1 gün ile 91 gün arasındadır. Reponun ekonomiye etkileri;

— Yüksek faizle kısa süreli fon temin edilmesi,
— İkincil piyasa işlemlerinin genişlemesi,
— Kısa vadeli atıl fonların para

piyasasına aktarılması,
— Faizlere esneklik kazandırılması olarak özetlenebilir.

Repo ve ters repo işlemlerinde hazine bonoları, banka bonoları ve banka garantili bonolar, Kamu Ortaklığı İdaresi ve Toplu Konut İdaresi tarafından çıkarılan borçlanma senetleri, mahalli idareler ve bunlarla ilgili idare, işletme ve kuruluşların çıkardıkları borçlanma

senetleri kullanılmaktadır.