Tabâtaâî'nin varlığın asıllığına dair ilk delili, mahiyetin yapısına dayanmaktadır. Zihnî varlık konusunda da zikrettiğimiz üzere mahiyet, sadece kendisi itibariyla, hariçten herhangi bir şey dikkate alınmaksızın ele alındığında,varlık ve yokluğu eşit mesafede bir özellik sergiler. Mahiyet için en önemli özellik, onun varlık ve yokluğa aynı uzaklıkta olup,
zatında bunları barındırmıyor oluşudur. İşte bu özellik, mahiyeti, varlıktan ayıran en temel niteliktir.
Yasin Apaydın
...varlıkla mahiyetler arasındaki ilişkiler aklî olarak üç şekilde olmakta, üç cihete indirgenmektedir. Tabâtabâi bu cihetlerin üçe indirgenmesini şu şekilde delillendirmektedir: Her bir mefhum varlığa kıyas edinildiğinde varlık onun için ya zorunludur ya imkânsızdır ya da ne zorunlu ne de imkânsızdır. İlki zorunlu, ikincisi imkânsız sonuncusu da mümkün olarak
isimlendirilir. Diğer bir ifadeyle ya varlık zorunlu olur ki bu vâciptir, ya yokluk onun için zorunlu olur ki imkânsızdır, ya da bu ikisinden (varlık ve yokluk) hiçbiri zorunlu olmaz ki bu da mümkündür. Varlık ve yokluğun birlikte bir mefhum için zorunlu olmasının ise asılsızlığı en ufak bir nazarla ortadadır.
