istisnadan ile ilgili sözler

Adının da belirttiği gibi 'somatik his kuramı', bir his kuramıdır. Duyguların, bilinçli deneyimler olduğunu söyler. Ama aynı zamanda duyguların bedensel durumlara tepki olduğunu da söyler. Bu onu, duygularla hisleri özdeşleştirmeyen somatik kuramlarla aynı sınıfa sokar. Somatik duygu kuramı bir melez kuramdır. Melez kuramlar, duygu çalışmaları tarihinde istisnadan ziyade

kuraldır. Aristoteles, ilk ve en ince örneklerinden birini geliştiren kişi olarak gösterilebilir. Retorik eserinde Aristoteles, duyguların sıkıntı ya da haz gibi hem afektif/duyuşsal hisleri hem de hareket arzularını içerdiğini söyler. Mesela öfkenin sıkıntı verici bir intikam arzusu olduğunu ileri sürer. Eğer arzular geniş anlamda bilişsel; sıkıntı ise his olarak

nitelendirilirse, bu durumda Aristoteles'in kuramı hem bir his kuramı hem de bilişsel bir kuramdır. Dahası, mevzubahis arzu, hareket arzusudur ki bu Aristoteles'in kuramını aynı zamanda davranışsal da yapar. Hatta Aristoteles'in duygular kuramında bedene rol biçtiğine dair bile birtakım kanıtlar bulunur. Ruh üzerine eserinde Aristoteles, içinde duyguların da yer aldığı

zihinsel durumların hem maddesi hem de formu olduğunu söyler. Buradaki madde bedendir, form ise zihinsel durumun oynadığı rol ya da işlev olarak anlaşılabilir. Aristoteles, öfkenin kalpte kaynayan kan ile gerçekleştiği tahmininde bulundu. Dolayısıyla duygular bedenin hissedilen, harekete yönelten, bilişsel durumlarıdır.