Turhan Baytop
Turhan Baytop

KENGER - Gundelia tournefortii L. (Compositae). 20-100 cm yükseklikte, dikenli, çok yıllık, sütlü ve otsu bir bitkidir. Genç sürgünleri pişirilerek yenir ve kökünden sakız elde edilir. Yemeğine Borani veya Boranı adı verilir.Kökten elde edilen sakıza ise Kenger sakızı veya Kanak sakızı denir. Bu sakız Tunceli bölgesinde bol olarak elde edilir ve Doğu illerinde satılır.

Meyvelerin kavrulup toz edilmesi ile de Kenger kahvesi elde edilir. Kenger sürgünlerini çıkartmakta kullanılan demire
Kengerhan (Van) veya Hılcan, Hile (Diyarbakır) adı verilmektedir. Kenger sürgünleri Diyarbakır ve Siverek bölgesinde ilk baharda (nisan) bol miktarda sökülmekte, yol kenarlarında ve pazarlarda satılmakta ve civar illere gönderilmektedir Bkz. Eşek dikeni,

Gengel. Eş ani. Cenger, Çakır dikeni, Çengel otu. Çenger. Datlı kenger, Enger, Henger, Kalagan, Kaluga, Kanak, Kanaak,Kanatma, Kan dikeni, Kanger, Kengel, Kengi otu, Kengir, Kenker, Kepre, Kingar, Kongol, Sakız otu,Tatlı kenger.

Mehmet Sait Çakar
Mehmet Sait Çakar

3. Kırdki, Zazaki veya Dımıli (Dımılki) adlarıyla bilinen lehçe: Bu lehçe Türkiye sınırları içinde kalan Kürtlerin bir bölümünce konuşulur. En çok konuşulduğu yerler, Dersim, Bingöl, Elazığ, Diyarbakır, Erzincan, Siverek ve Varto’dur. Bu lehçenin en çok konuşulan iki şivesi, Dersim şivesi ile Bingöl-Diyarbakır-Siverek şivesidir.