Stratis Dukas sözleri

Mikhail Paleologos'un imparatorluğu zamanında bazı italialılar gelerek senede tayin edilecek bir bedel mukabilinde bu dağın kendilerine verilmesini istediler.O zamanda Türkler,Lidia ve Küçük Asia civarında eşkiyalıkla hayatlarının geçiriyorlar,Sardes ve hatta Magnisia'ya kadar akınlar yapıyorlardı.Türkler bu suretle vukua gelen akınları İtalialılar iyi göz ile

görmüyorlar ve Türklerden korkuyorlardı.Bu nedenle orada kendilerini ve elli kadar ameleyi muhafaza için ,orada ufak bir kalenin inşaasına başladılar.
Menomeno Ovasında Magnisia'da ve Nif'de oturan Romaioiler,bu inşaatan haberdar olunca oraya gittiler...Yeni Phokaia'yı (Foça) Romaioiler ve Latinler beraber inşa ettiler.

Bu şehrin kurucuları,Katanalılardan Genovalı Andrea ve Yakovos'tur....çok geçmeden ahval değişerek şehir Romaioilerin elinden Türklerin eline geçti...Türkler korkusuz olarak ve dostça şehre girip istediklerini bolca alıyorlardı.Bu anlaşmanın hükmü bugüne kadar geçerlidir.O zamandan beri 180 yıl geçti.Yeni Phokaia şehrinin tarihi ve beyliği yukarıda yazdığım

gibidir.
Genova,demokrasi usulleri ile idare olunmakta olduğundan ve hiçbir müstebit bu memleket idaresi altına alınamadığından her sene veya daha uzun müddetle doğuda bulunan kendi idareleri altındaki şehirlere valiler göndermek adetinde idir...Bu şehirler Hios Adası,Galata,Amisos(samsun),Amastris(Amasra) ve Kefe'dir.
Genovalılar,kendi dillerinde bu valilere podesta ve

Romaioiler ise Tekfur adını veriyorlardı.

Ioania'daki Phokaia'ya(FOÇA) yakın bulunan dağda bir şap madeni vardır.Dağın tepesinde bulunan taşlar,ateşle temasa geldikten sonra suya konulduğu zaman kum halini alıyor.Bu kum,su ile beraber tencereye konulup kaynatılırsa,kum erir ve hasıl olan yağlı ve cevheri madde suyun içinde peynirleşmiş süt gibi kalır.Sert ve toprak halinde olan maddeler lüzumsuz olanı dışarı

atılır.Sonra suyu olan madde teknelere dökülür..Bu şap boyacılar için çok lazım olan maddedir.Doğudan batıya doğru yol alan gemilerin hepsi gemilerin diplerini şap ile dolduruyordu.Francialılar,Alanlar,İngilizler,İtalialılar,Araplar,,Aegypturlular ve Syrialılar boyacılık işi için şapı bu dağdan tedarik ederler.

Mehmet Çelebi henüz sağ iken o zamanlarda Genova'dan onların en şanlı ve şöhretli zatlardan biri olan bir podesta gelmişti.Ionnis Adurnos idi.Genç olduğu halde aklı fikri oldun idi...Bir müddet sonra eski teammülü tatbik etti ve şehirden çıkarak Mehmed ile görüştü ve aleusul vergisini tkdim etti.On sene müddet ive her sene yirmi bin tam ayar altın vermek şartıyla şap

madeni imtiyazını aldı ve Phokaia'ya(FOÇA) döndü.Çok masraf yaparak madeni işletmeye başladı.Altı sene sonra sultan vefat etti ve tahta Mustafa geçti..Hiç ümit etmediği sultanın vefatına mütakip bu vesileden istifade ederek daha Amasia'dan gelmeden evvel,Murad'a mektuplar gönderdi.....şunları yazdı''Seni doğudan batıya doğru kadırgalar ve gemilerle geçirmeye sana yardım

ve hizmet etmeye hazırım:hiç kimsenin yapamayacağı hizmeti ,ben sana ben sana yapacağım..Yalnız bir emir ver emrin hemen ifa olunacaktır"...